สายออกแบบอย่าง Interior ช่วงนี้มีสิทธิ์ได้เฮกับเทคโนโลยีมาใหม่ตลอดเวลา เรียกว่าต้องอัปเดตเกาะกระแสเทรนด์ฝุ่นให้ทันกันอย่างต่อเนื่อง เพราะ “ฝุ่น” กลายเป็นเวทีดวลสำคัญของเทคโนโลยีทั่วโลกที่จะถูกนำมาใช้ชีวิตประจำวัน
จากการตามข่าวเทคโนโลยีด้านวัสดุและการออกแบบ เฉพาะในรอบเดือนนี้ปรากฎว่ามีนวัตกรรมโผล่มาเพื่อกำจัดฝุ่นในหน้าสื่อถึง 2 ตัว ชิ้นแรกเริ่มจากฝั่งจีนที่ผลิตมุ้งลวดกรอง PM 2.5 ขณะที่ IKEA สาขา SWEDEN ก็ไม่ยอมแพ้ ขอแลกหมัดด้วยม่านสังเคราะห์แสงไว้ฟอกอากาศในร่มกับเขาเหมือนกัน
ชาว BuilderNews คนไหนที่รู้สึกว่ายังไม่คุ้นหูกับของทั้ง 2 อย่าง เราขอ Recap มันอีกครั้งเพื่อสร้างความเข้าใจเพิ่มขึ้น เผื่อว่าใครอยากกางโปรเจกต์ใหม่ของแบรนด์อสังหาเพื่อปั้นโครงการคอนเซ็ปต์ที่อยู่อาศัยปลอดฝุ่น กรณีพื้นที่ไม่เยอะ ปลูกป่าในเมืองไม่ได้หรือเป็นตึกสูง บางทีนวัตกรรมเหล่านี้อาจจะเป็นของที่ต้องรู้จัก และต้องมีนำมาใช้กับเขาบ้างในอนาคต
ฝ่ายแดง : มุ้งลวดซัวเถา
เปิดตัวชิ้นแรกด้วยมุ้งลวด เพราะเขามาแรงและมาก่อน เป็นผลงานการวิจัยของมหาวิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศจีน (USTC) ที่ตีพิมพ์ลงในวารสาร iScience กับการประดิษฐ์มุ้งลวดนาโนไนลอนที่สามารถดักจับ PM 2.5 ได้
ดักจับได้แค่ไหน? แน่นอนว่ามันจะเป็นคำถามแรกในใจของคนหลายคน คำตอบคือกันได้สูงถึง 99.65% ใช่! เกือบ 100% นี่แหละ คุณอ่านไม่ผิดหรอก ไม่ต้องขยี้ตาไปและเราก็ไม่ได้พิมพ์ผิดด้วย โดยลดความเข้มข้นของฝุ่นจาก 248 เป็น 32.9 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตรใน 50 วินาที
ไม่เพียงแค่ความถี่และพิเศษของการปรับเปลี่ยนวัสดุที่ช่วยกรองฝุ่นละอองได้เท่านั้น อีกอย่างที่ไม่พูดถึงไม่ได้คือการเพิ่มคุณสมบัติผ่านการย้อมสาร thermochromic เคลือบมุ้งลวดอีกชั้น เพิ่มเพื่อกรองความเข้มแสงที่ส่องเข้ามาในที่ร่มด้วย ทำให้ได้ตัวแถมเรื่องรังสีต่าง ๆ ไปในตัว บ้านที่เคยอยู่แล้วหายใจอึดอัดก็กลายเป็นบ้านที่อยู่ได้สบายขึ้นด้วย
ปัจจุบันด้วยเทคโนโลยีที่มีทำให้ต้นทุนการผลิตราคาทั้งถูกและผลิตออกมาได้รวดเร็ว แค่ 500 บาทในมือหรือราว 100 หยวน บวกเวลาเพียงแค่ 20 นาทีก็สามารถผลิตมุ้งลวดออกมาได้แล้วขนาดถึง 7.5 ตารางเมตร
เรื่องข้อดีอย่างที่หลายคนรู้คือกรองอากาศได้ในราคาถูก นำไปถอดล้างได้ ช่วยให้เราไม่ต้องสวมหน้ากากกัน PM 2.5 ในบ้านตลอดเวลา ช่วยแก้ปัญหาผู้สูงวัยที่มักจะปฏิเสธการสวมหน้ากากเพราะไม่สะดวกและคุ้นชิน แต่อีกข้อที่น่าสนใจ จุดบอดที่ยังคาใจคือ แม้จะกันฝุ่นละอองจากนอกบ้านได้ แต่ในบ้านที่มีฝุ่นภายในล่ะ จะแก้อย่างไร หรือต้องฟอกด้านในให้ดีก่อนค่อยติดตั้ง? คงต้องจดแต้มความสงสัยนี้ไว้
ฝ่ายน้ำเงิน : ม่านฟอกมลพิษในบ้านสวีเดน
แยกมาที่ฝั่งยุโรป เรื่องนวัตกรรมวัสดุสู้ฝุ่นที่น่าสนใจเขาเองก็กระเตื้องไม่แพ้กัน เพราะยักษ์ใหญ่เจ้าพ่อเฟอร์นิเจอร์ Built-in อย่าง IKEA เขาคิดค้นม่านกรองมลพิษในบ้านขึ้น โดยใช้หลักการสังเคราะห์แสงของต้นไม้ในบ้านมาพัฒนาแล้วผสมผสานมันเข้ากับ “ผ้าม่าน”
จุดกำเนิดการดีไซน์ครั้งนี้มี Pain point เรื่องฝุ่นเป็นจุดตั้งต้น เพราะเขาพบว่าผลวิจัยของ WHO ระบุว่า แท้จริงแล้วที่เราว่ากันว่ามลพิษด้านนอกน่ากลัวจนหลบอยู่บ้านไม่ออกไปไหน แต่ความจริงถ้าตรวจค่ามลพิษในบ้านเทียบกันแล้วกลับแย่กว่านอกบ้านเสียอีก! ชาว IKEA เลยต้องการสร้างโปรดักส์ภายในบ้านที่ใช้งานได้ตอบโจทย์และไม่กินพื้นที่การตกแต่งในบ้านขึ้น ตามสไตล์คอนเซ็ปต์แบรนด์ที่เน้นการจัดสรรพื้นที่
ผลของการคิดค้นในครั้งนี้จึงออกมาเป็น Gunrid เส้นใยพิเศษที่มีเทคโนโลยีเคลือบสารช่วยสังเคราะห์แสงได้แบบเดียวกับการปลูกต้นไม้ในบ้านนำมาทำเป็นผ้าม่านซึ่งเป็นสิ่งที่วางอยู่ในจุดใกล้แสงแดด เมื่อแสงกระทบกับผ้าม่านเคลือบสาร มันจะทำงานช่วยขจัดทั้งกลิ่นและสารไม่พึงประสงค์อย่าง formaldehyde (ฟอร์มาลีน) ซึ่งเกิดจากการสารประกอบที่มาพร้อมกับอุตสาหกรรมเรซิ่นและงานเคลือบต่าง ๆ ภายในบ้านให้กลายเป็นอากาศดี ๆ สดใส
ฟังอย่างนี้แล้ว อาจจะยังไม่เห็นความเจ๋งของมัน เพราะผ้าเคลือบสารที่ช่วยสังเคราะห์แสงนั้นก็ไม่ใช่เรื่องใหม่ด้านการออกแบบ แต่ถ้า IKEA เขาเคลมว่าเจ้าผ้าชนิดนี้เขาเพิ่ม option เสริมให้มันสามารถทำงานได้แม้ไม่โดนแสงธรรมชาติ ว่าง่าย ๆ ว่าแสงไฟนีออนในบ้านตอนข้างคืน เปิดไว้มันก็สังเคราะห์และฟอกอากาศให้เราได้เหมือนกัน การใช้งานเลยฟังก์ชันมากขึ้นและยังไม่เคยมีใครทำสำเร็จมาก่อน
นอกจากนี้ ความอันตรายที่อาจจะมาจากสารเคลือบ ทีมวิจัยของ IKEA ก็ร่วมตรวจสอบข้อเท็จจริงกับแล็ปมหาวิทยาลัยชั้นนำอื่นแล้ว และยืนยันว่าสามารถใช้งานได้อย่างปลอดภัย แต่กระนั้นก็ยังขอทดสอบเพิ่มเติมเพื่อความชัวร์เรื่องความปลอดภัยกับประสิทธิภาพอีกหลาย ๆ ชั้นในขั้นการพัฒนา เราจึงยังไม่เห็นเจ้า Prototype หรือม่านจาก Gunrid ออกมาจำหน่าย ทว่าเขาก็แว่วว่าน่าจะขึ้นชั้นวางขายได้ช่วงปี 2020 นี่แหละ และหากการต่อยอดครั้งนี้สำเร็จ โปรดักส์เฟอร์นิเจอร์หุ้มผ้าหลาย ๆ ตัวของ IKEA อาจจะมีเส้นใยนี้เป็นส่วนผสม และได้ใช้ฟังก์ชันสังเคราะห์แสงกับเขาบ้างเช่นกัน
จะเห็นว่า Material ทั้งสองชนิดที่เรานำมาฝาก คุณภาพการใช้งานไม่แพ้เครื่องฟอกอากาศ แต่ราคาถูกกว่าและถ้ามองในแง่การตกแต่งมันก็ยังไม่กวนสายตากับพื้นที่จำกัดที่มีด้วย เราเชื่อว่าวัสดุกับการก่อสร้างเป็นส่วนหนึ่งที่สามารถช่วยเรื่องคุณภาพชีวิตและความเป็นอยู่ระยะยาวได้ เพราะสำหรับเรื่องฝุ่นแล้ว แค่การมีหน้ากากสวมออกไปนอกบ้านอย่างเดียวคงไม่พอ
อ้างอิง:
http://en.people.cn/n3/2019/0214/c90000-9546403.html
https://dezeen.com/2019/02/19/ikea-air-purifying-curtain-gunrid-design
