“ปัจจุบัน การเรียนการสอนอสังหาริมทรัพย์ในประเทศไทย มีหลักสูตรระดับปริญญาตรี มี 4 หลักสูตร 2 สาขาวิชา คือ ด้านบริหารธุรกิจ และด้านวิทยาศาสตร์ ใน 3 มหาวิทยาลัย ทั้งของรัฐและเอกชนของประเทศ”
ระดับปริญญาตรี จะแบ่งหลักสูตรการศึกษา 2 ลักษณะ คือ ด้านบริหารธุรกิจ และด้านวิทยาศาสตร์ อันได้แก่
1. หลักสูตรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เน้นองค์ความรู้ในการสร้างนักปฏิบัติการด้านอสังหาริมทรัพย์ ที่เชี่ยวชาญเชิงบริหารธุรกิจ มีหน่วยกิตตลอดหลักสูตร 140 หน่วยกิต สถานะปริญญาบัตรเป็นบริหารธุรกิจบัณฑิต (บธ.บ.) เริ่มรับนักศึกษาในปี 2540
2. หลักสูตรสถาปัตยกรรม เพื่อการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เน้นองค์ความรู้ในการสร้างและพัฒนาสถาปนิกรุ่นใหม่ ที่เชี่ยวชาญทางด้านสถาปัตยกรรมและการจัดการธุรกิจ มีหน่วยกิตตลอดหลักสูตร 150 หน่วยกิต สถานะปริญญาบัตรเป็นวิทยาศาสตรบัณฑิต (วท.บ.) เริ่มรับนักศึกษาในปี 2552
3. หลักสูตรการบริหารทรัพย์สิน คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ เน้นองค์ความรู้ในการสร้างนักบริหารทรัพย์สิน ที่เชี่ยวชาญทางด้านการจัดการทรัพยากร มีหน่วยกิตตลอดหลักสูตร 135 หน่วยกิต สถานะปริญญาบัตรเป็นบริหารธุรกิจบัณฑิต (บธ.บ.) เริ่มรับนักศึกษาในปี 2551
และ 4. หลักสูตรการจัดการธุรกิจอสังหาริมทรัพย์และทรัพยากร คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ เน้นองค์ความรู้ในการสร้างนักพัฒนาสังหาริมทรัพย์ ที่เชี่ยวชาญทางด้านการเงิน มีหน่วยกิตตลอดหลักสูตร 145 หน่วยกิต สถานะปริญญาบัตรเป็นบริหารธุรกิจบัณฑิต (บธ.บ.) เริ่มรับนักศึกษาในปี 2550 การเรียนการสอนเป็นภาษาอังกฤษ จากทั้ง 4 หลักสูตร พบว่า รูปแบบหลักสูตรเป็นแบบเฉพาะเจาะจง จำนวน 3 หลักสูตร ผ่านสถานะปริญญาบัตรด้านบริหารธุรกิจ ส่วนอีก 1 หลักสูตร เป็นแบบสหวิทยาการ 2 สาขาวิชา คือ ด้านสถาปัตยกรรม และด้านบริหารธุรกิจ
ระบบการศึกษา ก็เสมือนการลงทุนอย่างหนึ่งในอนาคต ดังนั้น การที่ผู้เรียนจะเลือกหาโปรแกรมที่มีความเหมาะสมต่อตนเองนั้นมีความสำคัญ อย่างมาก ทั้งในเชิงของตลาดแรงงาน สภาพเศรษฐกิจ และค่าใช้จ่ายในการศึกษา ร่วมกันด้วย
การศึกษาธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ในประเทศไทย ระดับบัณฑิตศึกษา
“บัณฑิต ศึกษาที่เกี่ยวกับการเรียนการสอนด้านธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ จะเน้นรายละเอียดในเชิงลึก วัตถุประสงค์หลักของหลักสูตร จะขึ้นอยู่กับการสำรวจและวิจัยกลุ่มผู้เรียน เพื่อนำมาสู่การวางแผนตลาดการศึกษา และจัดทำร่างหลักสูตรให้เหมาะสมกับความต้องการตลาดแรงงานของประเทศให้มากที่ สุด เพื่อให้เกิดความคุ้มค่าทั้งด้านบุคลากร (คณาจารย์) และด้านทรัพยากร (ห้องเรียน อาคารเรียน ตำราเรียน หนังสือ เอกสาร และอุปกรณ์สื่อการสอน) ได้อย่างเหมาะสม แบ่งออกเป็น 3 ระดับ”
ระดับปริญญาโท มีการเรียนการสอน 4 หลักสูตร ใน 3 สถาบันฯ ได้แก่
1. หลักสูตรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ (MRE) คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เน้นองค์ความรู้ในการสร้างนักการเงินและประเมินฯ ที่
เชี่ยวชาญด้านการเงิน บัญชี และประเมินทรัพย์สิน คือ Property Investment and Development, Property Valuation, Property Management มีหน่วยกิตตลอดหลักสูตร 48 หน่วยกิต มีแผนการศึกษาเฉพาะการค้นคว้าอิสระ (Individual Study) สถานะปริญญาบัตรเป็นวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (วท.ม.) รับนักศึกษาในปี 2544
2. หลักสูตรนวัตกรรมพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เน้นองค์ความรู้ในการสร้างนักพัฒนาอสังหาริมทรัพย์รุ่นใหม่ (New GEN) ที่เชี่ยวชาญทางด้านการจัดการโครงการอสังหาริมทรัพย์ ผ่าน 4 แขนงวิชา ได้แก่ ด้านการพัฒนาโครงการ (PD) ด้านการจัดการงานก่อสร้าง (CM) ด้านการจัดการทรัพยากรกายภาพ (FM) และด้านการเงินและประเมินทรัพย์สิน (FV) มีหน่วยกิตตลอดหลักสูตร 39 หน่วยกิต มีแผนการศึกษา 2 รูปแบบ คือ แผน ก. วิทยานิพนธ์ (Thesis) และ แผน ข. การค้นคว้าอิสระ (Individual Study) สถานะปริญญาบัตรเป็นวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (วท.ม.) รับนักศึกษาตั้งแต่ปี 2551
3. หลักสูตรธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ สถาบันพระจอมเกล้าฯ ธนบุรี เน้นองค์ความรู้ในการพัฒนาบุคลากรในธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ ที่เชี่ยวชาญทางด้านการจัดการโครงการ มีหน่วยกิตตลอดหลักสูตร 40 หน่วยกิต สถานะปริญญาบัตรเป็นบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต (บธ.ม.) แผนการศึกษา 2 รูปแบบ คือ แผน ก. วิทยานิพนธ์ (Thesis) และ แผน ข. การค้นคว้าอิสระ (Individual Study) รับนักศึกษาตั้งแต่ปี 2553
และ 4. หลักสูตรเคหพัฒนศาสตร์และอสังหาริมทรัพย์ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เน้นองค์ความรู้สร้างบุคลากรในด้านเคหพัฒนศาสตร์ เพื่อพัฒนาที่อยู่อาศัย (Housing Development) ที่เชี่ยวชาญทางด้านการจัดการโครงการที่อยู่อาศัย เน้นการบูรณาการการศึกษากับการเคหะแห่งชาติ มีหน่วยกิตตลอดหลักสูตร 36 หน่วยกิต แผนการศึกษาเฉพาะ แผน ก. วิทยานิพนธ์ (Thesis) สถานะปริญญาบัตรเป็นเคหพัฒนศาสตรมหาบัณฑิต (คพ.ม.) รับนักศึกษาตั้งแต่ปี 2538 และในปี 2552 ได้มีการปรับหลักสูตรใหม่ เพิ่มสาขาธุรกิจอสังหาริมทรัพย์เพิ่มเติมอีก 1 ทางเลือก ทั้งนี้ การศึกษาระดับปริญญาโท จะมีค่าใช้จ่ายตลอดหลักสูตร ประมาณ 250,000 บาท และระยะเวลาศึกษา 2 ปี
ซึ่งระดับปริญญาโท จะเป็นสมือนภาคการศึกษาต่อเนื่อง การลือกเรียนในแต่ละหลกสูตรนั้น ผู้เรียนมีความจำเป็นต้องที่จะต้องมีการตรวจสอบรายละเอียด ค่าใช้จ่าย ผู้สอน ระยะเวลาในการเรียน เพื่อให้ได้มาซึ่งความเหมาะสมและความต้องการที่ตรงกับความต้องการของผู้ เรียนให้มากที่สุด
การศึกษาธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ในประเทศไทย ระดับบัณฑิตศึกษา
“บัณฑิตศึกษา (ส่วนการศึกษาต่อเนื่อง) จะแบ่งออกเป็น 2 ระดับ คือ ระดับประกาศนียบัตร หรือการอบรมเชิงวิชาชีพ และระดับปริญญาเอก”
ระดับประกาศนียบัตร หรือการอบรมเชิงวิชาชีพ มีกระบวนการเรียนการสอน 2 รูปแบบ คือ
1. หลักสูตรอบรมระยะสั้น คือ หลักสูตร RED.TU 48 ชั่วโมง และ 96 ชั่วโมง และ Mini – MIRED เรียนแบบเชิงปฏิบัติการ 1 เดือนครึ่ง คณะสถาปัตย์ฯ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, หลักสูตร RECU ของคณะสถาปัตย์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และหลักสูตร CRE คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
2. หลักสูตรประกาศนียบัตรเฉพาะด้าน (เน้นประเมินราคาทรัพย์สิน) ระยะเวลาการเรียน 1 ปี การศึกษาค้นคว้าอิสระรายกลุ่มประกอบการศึกษา เรียนใน 8 วิชาหลัก ของ คณะพาณิชยศาสตร์ฯ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ส่วนที่เหลือเป็นรูปแบบอบรมเพื่อขอใบอนุญาตต่างๆ อาทิเช่น การขอใบรับอนุญาตปฏิบัติวิชาชีพ “ผู้จัดการนิติบุคคล” ของสมาคมบริหารทรัพย์สินแห่งประเทศไทย หรือ “ผู้ประเมินอสังหาริมทรัพย์” ของสมาคมผู้ประเมินสินทรัพย์ไทย
ซึ่งระดับปริญญาโท จะเป็นสมือนภาคการศึกษาต่อเนื่อง การลือกเรียนในแต่ละหลกสูตรนั้น ผู้เรียนมีความจำเป็นต้องที่จะต้องมีการตรวจสอบรายละเอียด ค่าใช้จ่าย ผู้สอน ระยะเวลาในการเรียน เพื่อให้ได้มาซึ่งความเหมาะสมและความต้องการที่ตรงกับความต้องการของผู้ เรียนให้มากที่สุด
และ 3. ระดับปริญญาเอก ประเทศไทย ยังไม่มีหลักสูตรด้านอสังหาริมทรัพย์เฉพาะโดยตรง ส่วนใหญ่แล้ว จะเป็นหลักสูตรในรูปแบบบูรณาการทางการศึกษา โดยเน้นในความสนใจของผู้เรียนเป็นสำคัญ การศึกษาจะเป็นลักษณะเน้นการวิจัยขั้นสูง ผ่านรูปแบบการเรียนการสอนภายใต้หลักสูตรสหวิทยาการสภาพแวดล้อมสรรค์สร้าง (Integrated Science of Build Environment) ถ้าผู้เรียนมีความสนใจด้านการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ หรือศาสตร์วิชาชีพที่เกี่ยวเนื่องธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ ก็สามารถนำประยุกต์เป็นหัวข้อวิทยานิพนธ์ได้ ระยะเวลาการศึกษาประมาณ 3-4 ปี มีหน่วยกิต 72 หน่วยกิต มีการเปิดการเรียนการสอนในหลายสถาบันการศึกษาหลักของประเทศ ได้แก่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ หรือมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
โดยสรุป การที่ผู้เรียน จะเลือกศึกษาในแต่ละหลักสูตรใดๆ ระดับการศึกษาใดก็ตาม เป็นสิ่งที่ผู้เรียนจะต้องให้ความสำคัญและต้องมีข้อมูลสนับสนุนต่อการตัดสิน ใจประกอบการสมัครเข้าศึกษา อาทิเช่น ความถนัดและความชอบของผู้เรียน ความต้องการตลาดแรงงานในอนาคต งบประมาณค่าใช้จ่ายโดยตลอดช่วงเวลาการศึกษา ความรับผิดชอบของตน หรือเวลาที่จะอุทิศในการศึกษา ความน่าเชื่อถือในโปรแกรม (หลักสูตร)
คุณสมบัติของผู้สอน ระยะเวลาความเหมาะสมต่างๆ เป็นต้น ส่วนในตัวผู้สอนเอง ควรให้ความสำคัญตั้งแต่กำหนดแนวทางของกรอบโปรแกรม (หลักสูตร) ที่จะต้องได้มาตรฐาน และสนองตอบความต้องการในเรื่ององค์ความรู้ของผู้เรียนอย่างเต็มที่ และสอดคล้องในวิธีการเทคนิคการสอนที่จะเลือกใช้อย่างเหมาะสม อยู่ในงบประมาณค่าใช้จ่ายที่ไม่สูงจนเกินไป เพราะว่า “การศึกษา ก็คือการลงทุนอย่างหนึ่งในชีวิต” นั่นเอง
โดย
อรุณ ศิริจานุสรณ์
สถาปนิก นักวิชาการอิสระ และที่ปรึกษาบริษัทอสังหาริมทรัพย์ (รายย่อย)
รองผู้อำนวยการฝ่ายปฏิบัติการก่อสร้าง บริษัท ณุศาศิริ จำกัด (มหาชน)
รองผู้อำนวยการสถาบันพัฒนาธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต