พลาสติกใช้เวลาย่อยสลายตามธรรมชาตินานมาก นานกว่าอายุขัยของคน ๆ หนึ่งตั้งแต่เกิดถึงตายไปจนชั่วลูกหลาน เรารู้เรื่องนี้กันดี แต่ถ้ามันถูกทิ้งไว้ตามแหล่งธรรมชาติล่ะจะเกิดอะไรขึ้นบ้าง
‘พลาสติกโกลเมอเรต’ (Plastiglomerate) คือหินชนิดใหม่ที่สมาคมธรณีวิทยาอเมริกาค้นพบตั้งแต่ปี 2013 ก่อตัวจากพลาสติกเมื่อถูกความร้อนและละลายรวมตัวกับทราย หิน เปลือกหอย และปะการัง ข้อมูลความอยู่ยงคงกระพันและน่ากลัวของพลาสติกจึงกลายเป็นหนึ่งในแรงบันดาลใจสำหรับ Enis Akiev สถาปนิกชาวคาซัคสถานที่ต้องการจัดการกับขยะพลาสติกและสร้างสรรค์ผลงานใหม่
“พลาสติกนี้มันไม่มีทางเอาไปเขวี้ยงทิ้งเฉย ๆ ได้ ไม่มีทางเลย ไม่ว่าเราโยนมันไปไว้ที่ไหนมันจะยังอยู่ในผืนดินหรือท้องทะเลของพวกเรา” – Enis Akiev
Enis Akiev ใช้วิธีตอกกลับเพื่อจัดการหาทางแก้ไขปัญหานี้ โดยประดิษฐ์วัสดุใหม่จากขยะพลาสติกเป็นกระเบื้องหินอ่อน ด้วยกระบวนการเดียวกันกับการสร้างเจ้าพลาสติกโกลเมอเรต เปลี่ยนบรรจุภัณฑ์ใช้แล้วทิ้งหลากสีสันให้กลายเป็นกระเบื้องสวย ๆ หน้าตาอาร์ต ๆ ที่ไม่ซ้ำกันและมีเสน่ห์มากพอให้สามารถเข้ามาใช้เป็นวัสดุก่อสร้างได้
กระบวนการผลิตกระเบื้องรักษ์โลกที่เข้ามาจัดการขยะใช้แล้วทิ้งปริมาณมหาศาล เริ่มต้นขึ้นจากการรวบรวมถุงพลาสติกใช้แล้วทิ้งในครัวเรือนจากโรงงานคัดแยกขยะ นำมาคัดแยกเรียงตามสีและประเภทของพลาสติก จากนั้นจึงนำไปล้างทำความสะอาด เปล่าให้แห้งเพื่อให้ได้ถุงที่คลีน เรียบร้อยแล้วจึงละลายมันในเตาอบด้วยความร้อนสูง ก่อนจะนำมา กด ตัด ให้ได้รูปร่างที่ต้องการ
ชั้นสีที่มองเห็นเป็นลวดลายคล้ายหินอ่อนซับซ้อนก็ไม่ได้เกิดจากการใช้สารยึดเกาะปรุงแต่งขึ้นมาใหม่แต่อย่างใด แต่มาจากการสร้างเลเยอร์ด้วยฟอยล์พลาสติก
การสร้างมูลค่าจากสิ่งไร้ค่า พร้อมทั้งจัดการแก้ไขปัญหาธรรมชาติได้อย่างแนบเนียนและมีคุณค่า ได้ประโยชน์เกื้อกูลกันทุกด้านและอาจเป็นอีกหนทางที่นักออกแบบทั่วโลกสามารถนำไปคิดค้นและพัฒนาต่อเพื่อทำให้โลกใบเดิมน่าอยู่มากกว่าเดิม เช่นเดียวกันที่เธอกล่าวกล่าวทิ้งท้ายเพื่อย้ำความตั้งใจประดิษฐ์กระเบื้องสวย ๆ
“ฉันตั้งใจจะเพิ่มมูลค่าให้วัสดุและอยากจะโชว์ให้เห็นความงามที่น่าสนใจของวัสดุนั้นเป็นของตัวเอง กระเบื้องทุกแผ่นเป็นผลงานศิลป์ และมันจะเป็นสมบัติที่ถูกเก็บรักษาไว้นานแสนนาน”
สิ่งที่ไม่มีใครต้องการ กำจัดยากและมีอายุยาวนาน สู่วัสดุก่อสร้างที่คงทนและจะมีอายุไปอีกนานแสนนาน ดึงคุณสมบัติร้ายให้กลายเป็นดี เป็นการสร้างสรรค์ที่ครบวงจรอย่างแท้จริง
อ้างอิงข้อมูลจาก:
