“…ลำนำแห่งความทันสมัย ความเรียบง่ายที่ซับซ้อน
ความอ่อนน้อมที่โดดเด่น ความกลมกลืนไปกับบ้านเมือง…”
อัลวารู ซีซา (Alvaro Siza) เป็นสถาปนิกอาวุโสชาวสเปน อายุ 82 ปี เกิดที่หมู่บ้านมาตูซินฮูส (Matoshinhos) ใกล้เมืองโพรตู (Porto) สำเร็จการศึกษาทางสถาปัตยกรรมจากโรงเรียนสถาปัตย์โพรตู(พ.ศ. 2492-2498) ที่เขาทำงานเป็นอาจารย์อยู่นานหลายปี
อัลวารู ซีซา ได้เปิดสำนักงานและมีผลงานออกแบบบ้านมาตั้งแต่สมัยที่ยังเรียนไม่จบ ด้วยเหตุนี้เขาจึงมีผลงานมากมายทั้งในโพรตู และเมืองอื่นๆ ในโปรตุเกส รวมทั้งผลงานเด่นๆ ในต่างประเทศ ทั้งอิตาลีเนเธอร์แลนด์ สวิสเซอร์แลนด์ ชิลี บราซิล อาร์เจนตินา จีน และเกาหลี รวมทั้งได้รับเชิญเป็นอาจารย์พิเศษในหลายสถาบัน เช่น มหาวิทยาลัย Harvard, University of Pennsylvania, Ecole Polytechnique Lausanne เป็นต้น
เริ่มตั้งแต่งานออกแบบชิ้นแรกของอัลวารู ซีซา ที่เป็นเพียงสระว่ายน้ำริมชายหาดมาตูซินฮูส โดยมีร้านกาแฟเล็กๆ และห้องอาบน้ำรวมอยู่ด้วย สิ่งที่ก่อสร้างทั้งหมดฝังแทรกระหว่างก้อนหินบนชายหาดทำให้สระว่ายนำแห่งนี้กลายเป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติที่งดงาม จนปัจจุบันกลายเป็นหนึ่งในกลุ่มอาคารอนุรักษ์
ส่วนงานออกแบบอื่นๆ ไม่ว่าจะเป็นอาคารสงเคราะห์ที่เป็นบ้านแถวชั้นเดียวและสองชั้น งานปรับปรุงย่านเมืองเก่า โรงเรียนสถาปัตยกรรมศาสตร์โพรตู และพิพิธภัณฑ์ศิลปะสมัยใหม่ในเมืองโพรตู รวมทั้งศาลาสเปนในงาน Expo 1998 ที่ลิสบอน, Expo 2000 ที่ Hannouer และ Expo 2005 ที่ Nagoya ล้วนได้รับการชื่นชมเสมอมา
อัลวารู ซีซา มีแนวคิดที่ชัดเจนว่า งานออกแบบจะต้องตอบสนองความต้องการใช้สอยที่แปรเปลี่ยนไปตามกาลเวลา โดยคำนึงถึงวัฒนธรรมพื้นถิ่น สาระของเมือง และวันเวลาแห่งปัจจุบัน สถาปนิกไม่ใช่แค่คิดค้นสิ่งใหม่ หรือไม่ใช่แค่สร้างรูปทรงแปลกๆ หรือรูปทรงอาคารจะต้องตอบโจทย์ที่ได้รับมาเท่านั้นด้วยเหตุนี้ผลงานของอัลวารู ซีซา จึงมีความชัดเจน เรียบง่าย และสวยงาม ประกอบด้วยองค์ประกอบสถาปัตยกรรมต่างๆ มีระนาบเหนือศรีษะเมื่อต้องการร่มเงา มีช่องเปิดเมื่อต้องการมมุมอง มีบันไดและทางลาดเมื่อต้องการเปลี่ยนระดับ และมีผนังเมื่อต้องการปิดกั้นสายตาหรือปกป้องผู้ที่อยู่ภายใน
ด้วยผลงานที่โดดเด่นและต่อเนื่องทำให้ อัลวารู ซีซา ได้รับการยกย่องทั้งในประเทศและต่างประเทศนอกจากได้รับรางวัลพริตซ์เกอร์ในปีพ.ศ. 2535 แล้ว เขายังได้รับรางวัล RIBA ของอังกฤษ, Golden Lion for Lifetime Achievement ของอิตาลี, UIA Gold Medal และอีกหลายรางวัลจากประเทศบราซิลฝรั่งเศส สเปน นอร์เวย์ ฯลฯ
นิตยสาร Builder Vol.32 JUNE 2016